දණ්ඩනය, නීතිගතව ඇති රාජ්‍ය පාලනයට අදාළ වූ නියමයකි. මේ නියමය සත්ව ලෝකයේ ස්වභාවයක් ලෙස ගලපා ගෙනවිත් ඇති චර්යාවකද වේ. විටෙක
මිනිස් හද හැඟුම් අතර පොදු බවක් ඇති කරන බලවත්ම හැඟීම වනුයේ ආරක්ෂාව සහ, රැකවරණයයි. ආරක්ෂාව උවමනා වූයේ තනිවම එය උදා කර
රටවල් බිහිවන්නේ ජනතා එක් තැන් වීමත් සමඟය. ජනතාව එක් තැන් වූයේ නායකයන් නිසාය. නායකයන් ජනතාව එක මිටකට එක් තැන් කිරීමෙන්
රාජ්‍යය ගැන දිගට ඇදි යන කතිකාමය කලාපයේදි හමුවන බුදු වදන්, සරල බසට ලිහාගෙන යා යුත්තේය.
ජීවිතය කියන්නේ දීර්ඝ චාරිකාවක් ලෙස හිතන විටම “ දීර්ඝායුෂ ” වදන සිහිවේ. දීර්ඝ ජීවිතයක් හිමි වීමම දීර්ඝ ඉතිහාසයක් හිමි වීමක් වැනිය. දීර්ඝායුෂ
ලෝකය පුරාම හැමවිටම මතුවන ගැටුමක් හමුවේ. ඒ තමන්ගේ රටේ තමන්ගේ ප්‍රජාවේ නායකයන්ගේ ජීවිත වල රස කලාපය ගැන වූ විවාදයය. රසය
හැමෝම කියනවා නායකයා කියන්නේ නැමෙන සුළු චරිතයක් විය යුතු බව. නායකයා හැම විටම ජනතාවගේ අභිමතයට අනුව වැඩ කළ යුතු බවත් ප්‍රචලිත
“ ස්වාර්ථය” වාදයක් වුයේය. එය පුද්ගලිකවාදය, පුද්ගලික නිදහස (ලිබරල්) නිදහස්වාදය නිදහස් වෙළඳපොළවාදය විදියට බොහෝ දිගු සමාජ මතවාද වලට ගමන් කර ඇත්තේය.
ක්‍රි.ව. තුන්සිය වන ශතවර්ෂය උදාවන්නේ ලෝකය තුල අලුත් වෙනසක් සිදු වී මෙනි. මේ වෙනසට හේතුවක් වන්නේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුන් වහන්සේගේ දැක්මට ආගමික රාජ්‍යක් ඇති වීමත් සමඟය.
දකුණු දිශාව ගැන අතීත පවත පවසන දෑ සොයා බලන විට ඒ සමග බැදුණු වෙනම මානයක් හමුවේ. ඇත්තටම රටේ දිශාව දකුණට ගෙන දකුණු පලාත
අලකේශ්වර ප්‍රභූ පරපුර ජයවර්ධනපුරය ගොඩනංවන්නේ මතු දිනෙක සිංහල රාජ්‍යයේ අග නගරය බවට පත් කර ගැනීමටය. එමෙන්ම මතු දිනෙක තම පරපුරට සිංහල රජ කිරුළ අත් පත් කර ගැනීමේ අභිලාෂය
